Dit onderzoek omvat gedetailleerde documentatie en o.a faserings- en reconstructietekeningen van een bouwwerk of object. Er zullen tijdens dit onderzoek later aangebrachte interieur-afwerkingen geheel (of gedeeltelijk) verwijderd worden om de benodigde informatie omtrent bouwfaseringen en dateringen te achterhalen. Ook een uitgebreid en gedetailleerd archief- en literatuuronderzoek maakt onderdeel uit van een bouwhistorische ontleding.
Er kan sprake zijn van een deelontleding binnen een object. Het gaat dan bijvoorbeeld om één wand of alleen de kapconstructie.
Ook hierbij worden alle uitkomsten, foto’s en waardestellingen verwerkt in een helder en overzichtelijk onderzoeksrapport. Het komt bij een bouwhistorische ontleding vaak voor dat er een zogenaamd deelonderzoek nodig is, zoals kleuronderzoek of dendrochronologisch onderzoek. Uiteraard zal dit alleen na goedkeuring van de opdrachtgever uitgevoerd worden. De uitkomsten van een dergelijk onderzoek zullen dan toegevoegd worden aan de ontleding.
Een bouwhistorische ontleding kan ook dienen als uitgangspunt voor een restauratie, herbestemming of verbouwing.